“I feel winter is very challenging and frightening for old people these days… it gets dark and you feel like closed in.”
May Laida was born on the island of Mauritius in 1946. She met her husband in school; seeking better opportunities, he boarded a ship to Britain during the 60s.
“My mum died at the age of 27, and I was seven years old, and my grandmother took me to live with her.”
“In 1963 or ‘64, the government issued vouchers for people to come to England to seek work… he [her fiancée] didn’t have a good profession, he was just a labourer…”
“[He] took the opportunity to apply… his cousin already lived in Newport… he had to look for work first and he sent for me in ‘65. I was here when I was 18. I came on a plane… it was called a VC10 [plane] then.”
“It was quite a nice town [Newport]… we go to the beach, we got parks, you got beautiful resort, we can take them… I had a little boy then.”
“We lived in a bedsit, there was a bathroom but the landlord didn’t let us use it.”
“It was very hard, but life was cheap, the room was cheap and the wages was under £10, so we lived on that…”
“We had some friends who were Teddy Boys, but they were very nasty [in Llanwern]…”
“My neighbour told me Crompton Batteries was short of staff… I remember buying my son Doctor Martens shoes with my first wages… I left the morning job, but I got a job in the hospital in the evening 5 til 8 and I stayed there until I retired, the age of 65.”
“It’s good to keep your identity, who you are, you know, where you come from, don’t forget that root, never forget your roots [laughs].”
“Rwy’n teimlo bod y gaeaf yn heriol ac yn ddychrynllyd i’r henoed y dyddiau hyn... mae’n mynd yn dywyll ac rydych chi’n teimlo’ch bod wedi’ch cau i mewn.”
Ganed May Laida ar ynys Mauritius yn 1946. Cyfarfu â’i gŵr yn yr ysgol; yn chwilio am well cyfleoedd, fe aeth ef ar long i Brydain yn ystod y 60au.
“Bu farw fy mam yn 27 mlwydd oed, ac roeddwn i’n saith oed, ac fe aeth fy nain â fi i fyw gyda hi.”
“Yn 1963 neu ’64, cyhoeddodd y llywodraeth dalebau i bobl ddod i Loegr i chwilio am waith... doedd ganddo e [ei dyweddi] ddim proffesiwn da, dim ond labrwr oedd e...”
“Fe gymerodd y cyfle i wneud cais... roedd ei gefnder yn byw yng Nghasnewydd yn barod... roedd yn gorfod chwilio am waith yn gyntaf ac yna fe anfonodd amdana’ i yn ’65. Roeddwn i yma pan oeddwn i’n 18. Fe ddois i ar awyren... VC10 oedden nhw’n ei galw bryd hynny [yr awyren].”
“Roedd yn dref eithaf neis [Casnewydd]... roedden ni’n mynd i’r traeth, roedd yma barciau, lle hardd, lle neis i fynd â nhw... Fe ges i fachgen bach wedyn.”
“Roedden ni’n byw mewn fflat un stafell, roedd yna ystafell ymolchi ond doedd y landlord ddim yn gadael inni ei defnyddio.”
“Roedd yn gyfnod anodd iawn, ond roedd bywyd yn rhad, y stafell yn rhad ac roedd y cyflog ychydig yn llai na £10, felly roedden ni’n byw ar hynny...”
“Roedd gennyn ni rai ffrindiau oedd yn Teddy Boys, ond roedden nhw’n gas iawn [yn Llanwern]...”
“Dwedodd fy nghymydog wrthyf fod Crompton Batteries yn brin o staff... rwy’n cofio prynu pâr o sgidie’ Doctor Martens i fy mab gyda fy nghyflog cyntaf... fe adawais i’r swydd boreau, ond fe ges i swydd yn yr ysbyty gyda’r nosau o 5 tan 8 ac yno fues i nes imi ymddeol, yn 65 mlwydd oed.”
“Mae’n dda cadw eich hunaniaeth, pwy’r ydych chi, wyddoch chi? Y lle ddaethoch chi ohono, peidiwch anghofio’r gwreiddyn hwnnw, peidiwch byth anghofio’ch gwreiddiau [chwardda May].”